Adélie Linux’un 1.0-BETA6 sürümü nihayet kullanıcılarla buluştu. Beta 1’in yayınlanmasının üzerinden altı yılı aşkın bir süre geçmiş durumda; bekleyenler için bu süreç, sabırla güzel şeylerin geleceğine dair bir örnek teşkil ediyor.
Adını bir tür Antarktika pengueninden alan Adélie Linux, hem geliştirme sürecinin yavaşlığı hem de genel yapısıyla kendine özgü bir dağıtım olma niteliği taşıyor. Herhangi bir dağıtıma dayanmasa da, geliştiriciler bazı araçları diğer projelerden ödünç almış. Bu minimalist yapı, oldukça küçük bir alan kaplamasına rağmen, genel amaçlı bir masaüstü işletim sistemi olarak kullanılmak üzere tasarlanmış ve pek çok farklı donanımda çalışabilecek bir yapı sunuyor. Geliştiricilerin duyurusunda şu ifadelere yer verilmiş:
Adélie Linux, tıpkı Alpine ve Chimera Linux gibi systemd kullanmıyor. Bunun yerine s6 init ile OpenRC kombinasyonunu tercih ediyor.
Proje kurucusu Anna Wilcox, musl libc tabanlı bir dağıtım açısından systemd’ye bakışını ve bu sistemi musl libc üzerinde çalıştırmaya yönelik deneyimlerini ele aldığı blog yazılarıyla dikkat çekiyor. Bu yazılar, özellikle postmarketOS’un Microsoft mühendisinin init sistemini benimsemesiyle gündeme gelmişti.
XFCE 4.18.6 masaüstü ortamı yüklendiğinde, yalnızca 154 MB RAM ve 1.5 GB disk alanı kullanıyor. Bu değerler, Adélie’nin eski 32-bit makinelerde bile rahatlıkla çalışabileceğini gösteriyor. Adélie, oldukça hafif bir sistem sunarak günümüzün ağır masaüstü ortamlarına karşı bir alternatif oluşturuyor.
Adélie Linux, eski donanımlar ve hafif sistemler arayan kullanıcılar için büyük bir potansiyele sahip. Özellikle, düşük kaynak tüketimi ve geniş platform desteği ile dikkat çekiyor. Beta sürecinin sonlanıp kararlı sürüme ulaşmasını sabırsızlıkla bekliyoruz.
www.adelielinux.org
Adélie Linux: Uzun ve Sabır Gerektiren Bir Yolculuk
Adélie Linux 1.0-BETA6, oldukça uzun bir beta sürecinin son halkası olarak dikkat çekiyor. İlk beta sürümü olan 1.0-BETA1, Eylül 2018’de duyurulmuştu ve projenin başlangıcı 2015 yılına kadar uzanıyor.Adını bir tür Antarktika pengueninden alan Adélie Linux, hem geliştirme sürecinin yavaşlığı hem de genel yapısıyla kendine özgü bir dağıtım olma niteliği taşıyor. Herhangi bir dağıtıma dayanmasa da, geliştiriciler bazı araçları diğer projelerden ödünç almış. Bu minimalist yapı, oldukça küçük bir alan kaplamasına rağmen, genel amaçlı bir masaüstü işletim sistemi olarak kullanılmak üzere tasarlanmış ve pek çok farklı donanımda çalışabilecek bir yapı sunuyor. Geliştiricilerin duyurusunda şu ifadelere yer verilmiş:
Platformlar Arasında Geniş Destek
Adélie Linux yalnızca x86, ARM ve PowerPC platformlarını desteklemekle kalmıyor; bu platformların 32-bit sürümleriyle de uyumlu çalışabiliyor. Bu sayede eski bir PC, erken dönem bir Raspberry Pi veya 32-bit PowerPC Macintosh üzerinde çalıştırılabiliyor. Özellikle 32-bit PowerMac’leri destekleyen aktif bir dağıtım bulmak oldukça zor. Örneğin Debian, bu desteği Debian 9 "Stretch" sürümünden sonra kaldırmıştı. Ancak Gentoo veya T2 gibi diğer dağıtımlarda şansınızı deneyebilirsiniz. Eğer Adélie’yi bir G3 üzerinde çalıştırırsanız, Arctic Fox web tarayıcısını kullanabilirsiniz.Diğer Dağıtımlarla Ortak Noktaları
Adélie Linux, tamamen özgün bir yapıya sahip olsa da diğer sistemlerden ödünç aldığı bazı bileşenler mevcut. Örneğin, Alpine Linux ve Void Linux’ta da bulunan musl libc kütüphanesini kullanıyor. Ayrıca Alpine Linux’un Alpine Package Keeper adlı paket yöneticisinden faydalanıyor. Ancak bu benzerlik burada sona eriyor; Adélie, Alpine’ın aksine minimal bir yapıya değil, genel bir kullanıcı kitlesine hitap eden daha geniş kapsamlı bir kullanım alanına sahip. Modern macOS sürümlerinde kullanılan zsh kabuğu ile kullanıcı dostu bir deneyim sunuyor.Adélie Linux, tıpkı Alpine ve Chimera Linux gibi systemd kullanmıyor. Bunun yerine s6 init ile OpenRC kombinasyonunu tercih ediyor.
Belgelendirme ve Teknik Kaynaklar
Adélie Linux’un eski web sitesi, diğer dağıtımlarla yaptığı bir karşılaştırmayı sunuyor, ancak bu karşılaştırmanın güncel olmadığını belirtmekte fayda var. Yine de sitede oldukça kapsamlı bir belgelendirme bulunuyor. Bununla birlikte, ana web sitesi teknik detaylardan ziyade pazarlama odaklı bir yapıya sahip. Projenin "Hakkında" sayfasında ifade edilen geniş vizyonu ise oldukça etkileyici.Gelecek Hedefleri ve Yol Haritası
Adélie Linux, yayınladığı "Dağıtımın Durumu" raporlarıyla gelişim sürecini düzenli olarak kullanıcılarıyla paylaşıyor. 2022 ve 2023 raporlarında yer alan bilgiler arasında SPARC ve RISC-V platformlarına destek hedefleri bulunuyor. 2024 yılına dair güncellemeleri ise merakla bekliyoruz.Proje kurucusu Anna Wilcox, musl libc tabanlı bir dağıtım açısından systemd’ye bakışını ve bu sistemi musl libc üzerinde çalıştırmaya yönelik deneyimlerini ele aldığı blog yazılarıyla dikkat çekiyor. Bu yazılar, özellikle postmarketOS’un Microsoft mühendisinin init sistemini benimsemesiyle gündeme gelmişti.
Kullanıcı Deneyimi ve Performans
Adélie Linux’un 32-bit sürümünü bir VirtualBox sanal makinesinde denedik. Adélie, kendine özgü bir yükleyiciye sahip, ancak bu yükleyici oldukça basit ve kullanıcı dostu bir yapıya sahip. Alpine Linux gibi sistemlerde karşılaşılan karmaşık kurulum süreçleri, Adélie’de yer almıyor.XFCE 4.18.6 masaüstü ortamı yüklendiğinde, yalnızca 154 MB RAM ve 1.5 GB disk alanı kullanıyor. Bu değerler, Adélie’nin eski 32-bit makinelerde bile rahatlıkla çalışabileceğini gösteriyor. Adélie, oldukça hafif bir sistem sunarak günümüzün ağır masaüstü ortamlarına karşı bir alternatif oluşturuyor.
Adélie Linux, eski donanımlar ve hafif sistemler arayan kullanıcılar için büyük bir potansiyele sahip. Özellikle, düşük kaynak tüketimi ve geniş platform desteği ile dikkat çekiyor. Beta sürecinin sonlanıp kararlı sürüme ulaşmasını sabırsızlıkla bekliyoruz.
Adélie Linux | Welcome
www.adelielinux.org