Linux dünyasında Debian, güvenilirliği ve geniş topluluk desteğiyle öne çıkan bir işletim sistemidir. Bir sunucu kurmak ve yapılandırmak isteyenler için Debian, harika bir başlangıç noktasıdır. Bu makalede, Debian sunucusunu kurmanız için gerekli adımları detaylı bir şekilde ele alacağız ve bazı kritik önerilerde bulunacağız.
1. Debian İşletim Sistemini İndirme ve Hazırlık
Debian sunucusunu kurmaya başlamadan önce:- Resmi Debian Sitesinden İndirme: Debian’ın en son kararlı sürümünü debian.org adresinden indirin. "Net Install" (minimal kurulum) ISO dosyasını tercih edebilirsiniz.
- Bootable USB Oluşturma: ISO dosyasını bir USB sürücüsüne yazdırmak için Rufus, Balena Etcher veya UNetbootin gibi araçları kullanabilirsiniz.
2. Debian Sunucusunu Kurma
USB sürücünüzü bilgisayarınıza takın ve sistemi USB’den başlatmak için BIOS/UEFI ayarlarını yapılandırın.- Dil Seçimi: Kurulum ekranında, kullanmak istediğiniz dili seçin.
- Ağ Yapılandırması: DHCP üzerinden otomatik ağ yapılandırmasını yapabilir veya manuel IP ayarlarını belirtebilirsiniz.
- Kullanıcı ve Şifre Ayarları:
- Root (yönetici) kullanıcı için güçlü bir şifre belirleyin.
- Standart bir kullanıcı hesabı oluşturun. Bu, günlük işlemler için önerilir.
- Disk Bölümlendirme:
- Otomatik bölümleme seçeneğini kullanabilir veya özel bir bölümleme yapabilirsiniz.
- Önerilen bölüm yapısı:
/
(root) için 20-30 GBswap
(RAM yetersizliği için)/home
(kullanıcı verileri için ayrı bir bölüm)
3. Temel Sistem Ayarları
Kurulum tamamlandıktan sonra sisteminizi başlatın ve aşağıdaki temel yapılandırmaları gerçekleştirin:- Paket Yöneticisi Güncellemeleri:
Bash:sudo apt update && sudo apt upgrade
- SSH Kurulumu ve Güvenliği:
Bash:sudo apt install openssh-server
/etc/ssh/sshd_config
dosyasındakiPermitRootLogin
değerinino
olarak değiştirin. - Gerekli Yazılımların Kurulumu:
Sunucunuzun amacına göre yazılımlar yükleyin. Örneğin:- Web sunucusu için Apache veya Nginx
- Veritabanı sunucusu için MySQL veya PostgreSQL
4. Güvenlik Önlemleri
Bir sunucuyu kullanıma açmadan önce güvenlik önlemleri alın:- Güvenlik Duvarı Kurulumu:
UFW (Uncomplicated Firewall) kullanarak güvenlik duvarını yapılandırın:
Bash:sudo apt install ufw sudo ufw allow ssh sudo ufw enable
- Otomatik Güncellemeler:
Otomatik güvenlik güncellemeleri için aşağıdaki paketi yükleyin:
Bash:sudo apt install unattended-upgrades sudo dpkg-reconfigure unattended-upgrades
5. Performans ve İzleme Araçları
Sunucu performansını izlemek ve optimize etmek için bazı araçlar öneriyoruz:- htop: Sistem kaynaklarını gerçek zamanlı izlemek için.
- netstat: Ağ bağlantılarını ve port kullanımını kontrol etmek için.
- fail2ban: Kötü niyetli IP adreslerini engellemek için.